Waarom zijn gewoontes zo hardnekkig?
Ergens snap ik wel hoe zoiets werkt. De route die deze mensen al talloze malen hebben gevolgd, rijden ze zonder nadenken. Het is een patroon dat is ingesleten in het onbewuste deel van ons brein. Net zoals je niet bewust bent van alle spierbewegingen die gepaard gaan met fietsen, zo zijn we ook nog amper bewust van routes die we al zo vaak gevolgd hebben. Het is een soort ingesleten karrenspoor, daar kom je niet zomaar uit. Dat komt omdat ons onbewuste brein veel sneller informatie verwerkt dan ons bewuste brein. Dat is heel handig want zo kun je heel snel reageren op uiteenlopende situaties. Maar de keerzijde is dus dat als je gevraagd wordt af te wijken van wat je gewend bent, dat nog niet vanzelf gaat.
Zo heb ik het zelf gemerkt op de snelweg A9 die een tijdje terug ergens voorbij Aalsmeer is omgelegd. Toen ik voor de eerste keer dat nieuwe stuk reed, voelde ik een stukje onzekerheid knagen en vragend keek ik naar mijn TomTom die het ook niet meer snapte. Ik had hierin geen keuze om mijn oude patroon te herhalen, werd gedwongen de nieuwe weg op geleid en dat voelde niet vertrouwd.
Wat kun je doen aan hardnekkige gewoontes?
In ons werk bij Anker & Kompas werken we veel met het reflecteren en eventueel aanpassen van gewoontes. Soms doen we dat via een stuk bewustwording, vanuit het idee dat je dan ook bewust een keuze kunt maken om voortaan (of alleen wanneer je wilt) anders te handelen.
Als je doet wat je altijd al deed, zal je ook overkomen wat je altijd al overkomt
Je kunt dit zelf ook oefenen door jezelf voor te nemen elke dag een handeling die je vaak doet, deze keer eens anders te doen. Zoals je na het douchen in omgekeerde volgorde je lichaam afdrogen. Of een vergadering starten met de rondvraag. Sommige veranderingen zullen smaken naar meer, sommigen waren eens en nooit weer. Dat is prima, het gaat om het vergroten van je keuzemogelijkheden.
Vervolgens kunnen we dat nieuwe gedrag trainen en er mee experimenteren om zo ervaring op te bouwen, als het ware een nieuw karrenspoor te maken. Zo doen we dat bijvoorbeeld in de trainingen Effectief Communiceren en Coachend Leidinggeven met talloze oefeningen en werkvormen.
Soms werkt het sneller en grondiger om een onbewust patroon rechtstreeks in dat onbewuste brein aan te pakken. Daarvoor zou je bijvoorbeeld onder hypnose behandeld kunnen worden, maar dat hoeft niet. Bij onze training Persoonlijke Kracht via NLP gebruiken we bijvoorbeeld NLP-technieken die je leert communiceren met je onbewuste. Ook zetten we soms een familieopstelling in om uit belemmerende patronen te kunnen stappen. Opstellingen worden ook veel ingezet bij de diepgaande leiderschapstraining Leiderschap met Open Vizier.
Tot slot: het vraagt ook moed!!
Ja dat lees je goed. Het is moedig als je een hardnekkig en ingesleten patroon doorbreekt. Je weet immers wat het oplevert als je aan dat patroon vasthoudt, het voelt vertrouwd. En wanneer je dat loslaat, raak je even de controle kwijt. Alsof je voor de eerste keer zonder handen fietst…
