Vergeleken met hoe beurshandelaren in andere landen werken, is dat inderdaad een bijzondere regel, maar in wezen vind ik het wel een mooi idee. Sterker nog, misschien zou die T+1 moeten staan voor één jaar na aankoop. Ik zal je uitleggen waarom ik zo denk.
Flitskapitaal.
In de hele wereld (behalve dus kennelijk in China) wordt de handel in aandelen steeds meer op heel korte termijn uitgevoerd. Veelal geautomatiseerd worden pakketten aandelen op basis van enkele (macro-)economische indicatoren gekocht en zodra die maar een tiende procent in waarde stijgen weer verkocht. Niet zelden zijn die aandelen dan slechts minuten of zelfs enkele seconden in bezit. De handelaren hebben geen enkele binding of betrokkenheid met de bedrijven waarin ze “investeren”. En ja, ik schrijf dat tussen aanhalingstekens want van investeren is helemaal geen sprake.
Kopen, splitsen, verkopen.
Een ander fenomeen op heel andere schaal gebeurt in de wereld van durfkapitalisten. Die staan erom bekend dat ze een (vaak noodlijdend) bedrijf opkopen, opsplitsen in delen die ze failliet laten gaan (zodat de schuldeisers naar hun geld kunnen fluiten) en delen die ze voor een mooi prijsje weer kunnen verpatsen. Ook dit gebeurt zonder enige betrokkenheid bij het bedrijf waarin ze “investeren”. En wederom schrijf ik dat tussen aanhalingstekens want van investeren is helemaal geen sprake. Een bizar actueel voorbeeld is wel het spel dat Sun Capital speelt met V&D. Eerst laten ze de warenhuisketen failliet gaan en vervolgens staan ze bij de curator op de stoep met de boodschap dat ze de failliete boedel willen kopen.
Echte investeerders eren de systemische wetten.
Vanuit systemisch perspectief kun je een echte investeerder aan het volgende herkennen:
- hij steekt geld in een bedrijf omdat hij dat bedrijf wil helpen ambities waar te maken. Dat is een heel andere aanleiding dan wanneer een bedrijf wordt opgekocht om het als een sinaasappel uit te persen;
- geld eraan verdienen is niet de eerste zorg, want hij weet dat een gezond bedrijf vanzelf winst gaat opleveren;
- hij bemoeit zich zo min mogelijk met de bedrijfsvoering, want heeft doorgaans ook weinig verstand van de zaken die het bedrijf doet. Maar de investeerder heeft als eigenaar wel een beslissende stem. Het bedrijf op zijn beurt zal immers ook moeten beseffen dat een investeerder geen geld gooit in een bodemloze put;
- hij eert de plek van de mensen in het bedrijf die er, zoals bij V&D, soms al tientallen jaren werken. Trouwe dienst heet dat, wat aangeeft dat de medewerker al die tijd loyaal is geweest. Daar hoort een betrokkenheid, een loyaliteit tegenover te staan zonder die te laten doorslaan in een afhankelijkheid;
- hij treedt terug zodra dat kan. Een investeerder helpt anderen met geld dat hij tijdelijk niet nodig heeft en waar anderen hun ambities mee kunnen waarmaken. Zodra het bedrijf dat kan, lost het die schuld af. Zo herstelt de balans tussen geven en nemen en wordt het bedrijf onafhankelijk. Dit komt mooi tot uiting in de microkredieten die aan startups in ontwikkelingslanden worden verstrekt. Zodra het bedrijfje op poten staat, betaalt het de kredietverstrekker terug.
Dan maar niet naar de beurs?
Zo bezien zou je als bestuurder kunnen afvragen of het wel een goed idee is om je bedrijf naar de beurs te brengen. Ik kan me voorstellen dat die beursgang op enig moment aantrekkelijk lijkt. Het bedrijf kan er een boel geld mee binnenhalen om mooie dingen mee te gaan financieren. Maar zoals Herman Brood en Henny Vrienten ooit zo mooi zongen: als je wint heb je vrienden, rijen dik….zolang je wint. Want weet ook dat zodra het even wat minder gaat of de groei minder spectaculair uitpakt dan gehoopt, die aandeelhouders zich er ineens mee willen bemoeien.
