Aangezien ik nogal visueel ingesteld ben, zag ik onmiddellijk een Maurits Hendriks met een spreadsheet voor zijn neus, waarop de medaillespiegel van de afgeronde Spelen wordt weergegeven. Waarop helder wordt gemaakt wat de verschillen zijn met voorgaande Spelen, een plusje hier en een minnetje daar. Misschien wel met een grafiek die de trend weergeeft. Maar zonder het verhaal van de vele sporters erin opgenomen.
Ik ken Maurits Hendriks niet persoonlijk, heb ook nooit met hem gewerkt, dus ik kan geen oordeel geven over zijn leiderschapsstijl, als dat vanuit mijn positie al gepast zou zijn. Maar het doet me wel denken aan legio managers die ik in mijn loopbaan heb ontmoet. Gewapend met spreadsheets, dashboards vol KPI’s, lopen ze van de ene vergadering naar de andere. Overzichten die geproduceerd zijn door hun medewerkers, opdat hij of zij aan het MT of RvB kan verantwoorden over het reilen en zeilen van zijn of haar afdeling. Berucht in deze zijn wel de RAG-reports, in mooi Nederlands zou je het stoplicht-rapporten kunnen noemen, waarop prestaties afgezet worden tegen een norm of een vorige periode en elk rood getal om een verantwoording vraagt. En vooral verantwoording over wat eraan gedaan gaat worden om de volgende keer weer een groen getal te kunnen laten zien.
In het spreadsheet van Hendriks zou bijvoorbeeld het grote aantal vierde plaatsen donkerrood kleuren. Net als de aantallen medailles in atletiek, judo en zwemmen, waar vooraf veel meer van werd verwacht.
Maar het is een versimpelde en kille weergave van de werkelijkheid. Al die sporters hebben jarenlang voor volk en vaderland zichzelf het snot voor de ogen gewerkt en heel veel ontzegd. Alles voor de Olympische droom. Zoals op de werkvloer talloze medewerkers zich dag in dag uit inzetten voor de positieve resultaten van hun organisatie. Medewerkers die soms te maken hebben met wisselende omstandigheden, toegenomen concurrentie, persoonlijk in wat lastig vaarwater zitten, wiens werk wordt versimpeld tot een key performance indicator. Die mensen raken niet gemotiveerd door een manager die zegt dat het rode cijfertje volgende maand groen moet zien. Ze zullen er misschien wel hun best voor doen, maar niet van harte. Het is het type manager dat denkt met spreadsheets de boel onder controle te hebben. Niet voor niets spreekt men ook wel van een dashboard.
Veel waardevoller en stimulerender vond ik ooit die manager die ik ooit meemaakte, die vooral oog had voor wat er wél lukte, gepresteerd en geleverd was en onder welke omstandigheden. Die manager die leiderschap toonde door waardering uit te spreken voor het harde werken en soms besefte en toegaf dat dit nu eenmaal het maximaal haalbare was. Die begreep dat soms gehoopte resultaten kunnen uitblijven en steun bood omdat die medewerker zelf daar meestal nog het meest van baalde. Die hun medewerkers had geroemd om hun acht gouden, zeven zilveren en vier bronzen medailles en nog eens tien knappe vierde plaatsen.
Soms is het ook maar net hoe je het zegt. De media staan nu bol van Hendriks’ teleurstelling. Dat was waarschijnlijk niet gebeurd als hij diezelfde boodschap had verwoord met: “We hebben prachtige prestaties geleverd, zelfs al werd dat niet overal met een medaille beloond”
