Het klonk als een norse schoolmeester die je ter verantwoording riep, maar Wim’s intentie was geheel anders. Als je het brommende stemgeluid zou weglaten en het gesprek met hem aanging, merkte je dat hij werkelijk geïnteresseerd was of ik begreep waar die berekeningen allemaal toe dienden. En hoe abstract het werken met een rekenmachine, interesttabellen en statistieken ook was, ik merkte wel hoe belangrijk het was om te snappen welke kleine schakel in het geheel ik was en op welke manier die waardevol was. Voor zowel de klant, de tussenpersoon als de verzekeringsmaatschappij.
Geen flauw idee!
Vandaag lees ik in de krant over de falende ICT-projecten bij de overheid en met name bij het UWV. Ik lees dat bij het onderzoek een leidinggevende steeds weer een andere naam noemde van wie er verantwoordelijk was voor de ontwikkeling van de site werk.nl. Uiteindelijk bleek ze het zelf te zijn maar was zich daar kennelijk niet van bewust. Van heel andere orde: enkele jaren geleden vroeg ik een bouwvergunning aan en van een ambtenaar kreeg ik te horen dat ik nog constructieberekeningen moest indienen. Op mijn vraag wat daar dan mee zou gebeuren, wist ze niets beter te antwoorden dan: “die gaan dan in het dossier en dan kan het naar het archief”.
Deze twee sprekende voorbeelden van (goedbetaalde) mensen die geen flauw idee hebben waar ze mee bezig zijn, staan helaas niet op zichzelf. In mijn eerdere vak als business consultant heb ik veel organisaties doorgelicht op hun werkwijze. Daarbij kwam ik hele afdelingen tegen van mensen die geen idee hadden waarom ze deden wat ze deden. Zo doen we het al jaren, was dan het zwaar wegende argument om maar niets aan de bedrijfsprocessen te veranderen. Ook afdelingen die zaken opleverden aan andere afdelingen, zonder te weten wat die andere afdeling daar mee zou gaan doen. Als Wim aan hen de vraag zou stellen “weet jij eigenlijk wel waar je mee bezig bent?” dan zouden ze collectief antwoorden met “nee, eigenlijk niet”.
Hoewel ik twee voorbeelden aanhaalden vanuit de overheid, hebben ambtenaren geen monopolie op dit verschijnsel. In veel, met name grote, organisaties komt het voor. Veelal omdat het werk zodanig in mootjes gehakt is dat het grote geheel uit zicht verdwijnt.
Het waarom van je werk.
Hoe zit dat eigenlijk bij jou? Als ik jou nu de vraag zou stellen of je weet waar je mee bezig bent, zou je die volmondig kunnen beantwoorden? Weet jij, ook al ben je de beheerder van het archief van de gemeente of plan je bij een zorginstelling het personeel in, weet je wel waar dat uiteindelijk toe bijdraagt? En dan bedoel ik dus dat je niet met antwoorden komt als “dan is het archief goed op orde” of “dan weten we wie wanneer staat ingepland” maar werkelijk jouw bijdrage. Want een ambtenaar is er uiteindelijk natuurlijk voor de burger die via wat omwegen zijn salaris betaalt, en het werk van die planner heet uiteindelijk effect op de kwaliteit van de zorg die de patiënten nodig hebben.
Dus ga dat eens na voor je zelf en word je weer eens bewust waarvoor je elke dag fris en fruitig je bed uit springt. Je zult merken dat als je groeit in dit bewustzijn, dat je met veel meer passie en toewijding je werk doet dan wanneer je primaire beweging is dat er nu eenmaal brood op de plank moet komen. Bovendien, zo schrijven Dave en Wendy Ulrich in “Het waarom van werk” zullen je collega’s en klanten dat merken, waardoor de samenwerking veel prettiger verloopt en de organisatie als geheel succesvoller wordt. En wanneer je toch merkt dat het geld dat je ermee verdient, je belangrijkste drijfveer is (en dus het werk een noodzakelijk kwaad is), dan wordt het mogelijk tijd om eens te kijken naar wat anders.
Ik wens je veel werkplezier!
