Wederkerigheid in de orgaandonatie.
Deze week ging de Tweede Kamer met een krappe meerderheid akkoord met de voorgestelde nieuwe wet op de orgaandonatie. In het huidige systeem geldt dat als iemand zich niet heeft aangemeld als donor, zijn of haar organen ook niet beschikbaar zijn voor mensen die daar met smart, soms al jaren op wachten. Wetende dat heel veel mensen niet de moeite nemen om na te denken over de mogelijkheid orgaandonor te worden, gaan hier kansen voor de medemens verloren. Het nieuwe systeem draait dit goeddeels om, als je niets hebt aangegeven rondom orgaandonatie, heb je kennelijk geen bezwaar en ben je in principe donor.
Sommigen gaan hier tegen tekeer, het zou een aantasting zijn van het grondwettelijk recht op zelfbeschikking. En misschien is dat ook wel terecht, want ook al heb je geen bezwaar gemaakt, je hebt ook niet expliciet toestemming gegeven.
Een derde optie zou systemisch nog beter kloppen. Het principe dat als jij in aanmerking wilt komen voor een donororgaan, mocht dat nodig zijn, dat je zelf ook donor moet zijn. Als die wederkerigheid in de wet zou worden opgenomen, zouden veel meer mensen serieus de afweging maken. In het huidige systeem zit die wederkerigheid niet en daarom maken veel mensen ook geen keuze.
Wederkerigheid in het zakenleven.
Onlangs hadden wij te maken met een wanbetaler. Een landelijk bekend winkelketen liet al maanden wachten op de betaling van onze factuur betreffende een verzorgde training. Op aanmaningen werd gereageerd dat ze een betaaltermijn van 60 dagen hanteren. En daar klopt iets niet. Immers, als je bij één van hun winkels iets wilt kopen, moet je ook betalen voor je het product mee de winkel uit neemt. Dan kan je ook niet zeggen dat je een betaaltermijn van 60 dagen hebt. Het is het aloude koopmansprincipe van boter bij de vis. Ook een andere organisatie die op een offerte van ons reageerde, had het over hun betaaltermijn van 60 dagen. Maar hun eigen facturen moeten binnen 30 dagen betaald worden. Wat mij betreft zou wettelijk geregeld mogen worden dat bedrijven bij verkoop en inkoop dezelfde termijnen moeten hanteren.
Veel meer voorbeelden.
Ik lichtte even twee voorbeelden toe, maar als je het nieuws volgt zie je zelf meer voorbeelden waarin principes als wederkerigheid, loyaliteit in het geding zijn. Zo stond de financiële crisis er bol van, de belastingafspraken met multinationals zijn food for thought, en ga zo maar verder. Ik pleit ervoor dat zowel in de samenleving als in de economie de systemische principes beter worden toegepast. Het zal leiden tot een eerlijker, stabieler en duurzamere wereld.
