Al langer doen er berichten de ronde over de grote invloed van Het Orakel van Betondorp, zoals Cruijff ook wel genoemd wordt. Enkele jaren geleden was dat nog voorpaginanieuws tijdens de “Fluwelen Revolutie” die leidde tot het vertrek van een hele reeks bestuurders bij Ajax.
Welke dynamiek is hier aan de orde?
Wat niet alleen bij Ajax maar bij menig organisatie gebeurt, is dat iemand die allang geen officiële rol meer bekleedt binnen die organisatie, toch nog grote invloed blijft hebben. Het gaat dan vaak om oprichters of eerdere generaties in het geval van een familiebedrijf. Of, zoals ook in het geval van Cruijff, om iemand die in het verre verleden een uitzonderlijke prestatie voor de organisatie heeft verricht. Dat klopt natuurlijk, Cruijff wordt gezien als één van de beste voetballers aller tijden. Wat niet klopt is dat dit eerbetoon uitmondt in het alsmaar rekening met zijn oordeel houden als het gaat om keuzes over het reilen en zeilen binnen de club.
Als een geest die rondwaart….
Zeker voor een beursgenoteerd bedrijf, past het niet dat de mensen die de club besturen steeds het gevoel hebben dat er iemand over hun schouder meekijkt. Omdat er zomaar een moment kan komen waarop ze ter verantwoording worden geroepen door iemand die geen enkel mandaat binnen de organisatie heeft, maar waar iedereen naar omdraait op het moment dat hij de ruimte betreedt. En zwijgt tot Het Orakel spreekt.
Uit de verstikkende dynamiek.
Organisaties waar deze dynamiek optreedt, ervaren een vorm van verstikking. De mensen die het mandaat hebben gekregen en aan het roer staan, merken dat ze niet volledig als hoogste leiding worden aanvaard. Op elke beslissing die ze nemen, rust een “tenzij…” dus wordt daarmee een slagvaardigheid gefrustreerd. Een gezonde beweging die de leiding te maken heeft, is deze oud-gediende te eren om zijn of haar bijdrage in het verleden. Om vervolgens aan te geven dat zij nu de organisatie verder gaan brengen en te vragen om dat te respecteren. Eventueel toegevoegd met de vraag of ze om raad mogen komen, op het moment dat ze er zelf niet uitkomen. Dus vanuit een vraag vanuit de organisatie, niet vanuit de ongevraagde bemoeienis van een oud-gediende. Ook richting de mensen binnen de organisatie heeft de leiding daarin helder te zijn en het vertrouwen te vragen dat zij nu in charge zijn.
Meer dynamieken aanpakken?
Dit is slechts één van veel dynamieken waar een organisatie mee te maken kan hebben. Wil je meer leren over dergelijke systemische dynamieken, het effect op de organisatie en hoe je in je leiderschap daarin een rol kunt spelen? Dan nodig ik je van harte uit voor de training Leiderschap met Open Vizier, waarin we jouw leiderschap en organisatiedynamieken belichten vanuit systemisch perspectief.
