Er wordt vaak gedacht dat je een krachtig leider nodig hebt om de organisatie succesvol te leiden. Daadkracht en besluitvaardigheid heb je immers nodig om de doelen te bereiken en de missie na te streven. Maar dat je er met kracht alleen niet komt, ontdekte ik afgelopen maanden weer eens tijdens het sporten.
Zoals mensen die mij kennen en trouwe lezers van dit blog weten, ben ik een fervent hardloper. En in de voorbereidingen voor de marathons en andere wedstrijden, train ik niet alleen op de weg en in het bos, maar ook in het krachthonk. Enkele keren per week, ben ik met de nodige kilo’s ijzer aan de slag om sterker te worden. De gedachte daarachter is dat sterke spieren bijdragen aan loopsnelheid en ook blessures helpen voorkomen. Toch merkte ik het afgelopen jaar, dat ik last kreeg van bepaalde spieren die vanuit een verkramping ook zenuwen gingen afknellen. Zo kon ik juist minder goed mijn rondjes rennen en gaandeweg had ik chronisch last van stijve onderrug en heupen.
Gelukkig sta ik onder begeleiding van een doorgewinterde trainer en die hamert er altijd op om ook aan yoga te doen. Maar omdat ik niet snapte hoe yoga je helpt met hardlopen, sloeg ik dat advies altijd in de wind. Sinds een paar weken, ben ik daar toch wat mee gaan doen en doe nu voorafgaand en ter afsluiting van mijn krachttraining enkele soepel makende en stretchende oefeningen. Al snel merkte ik dat ik weer beter in mijn lijf zat en de trainingen kon volgen.
Elke leider loopt weleens vast.
Ook als leidinggevende herken je misschien iets dergelijks in je leiderschap. Je bent zo goed bezig, zet alles op alles, doet managementopleidingen en zet je met hart en ziel in. En toch loop je soms vast en kom je niet verder. Bijvoorbeeld omdat jouw directeur, een medewerker of collega-leidinggevende een andere visie blijkt te hebben dan waar jij rotsvast van overtuigd bent. Als je daar moeite mee hebt, zit het inderdaad in dat ene woord: rotsvast! Want een rots is nu eenmaal moeilijk van zijn plek te krijgen. En als jij blijft vasthouden aan jouw visie en aanpak, terwijl dat weerstand oproept, dan gaat dat ten koste van jullie samenwerking. De enigen die daar geen probleem mee hebben, zijn dictators die andersdenkenden simpelweg vervangen door lieden die de dictator naar de mond praten.
Aan slappe leiders hebben we niets, aan dictators hebben we ook niets.
De reactie die ik nog weleens krijg en voor de hand ligt is dat als je niet staat voor je eigen visie, dat je dan een slappe leider bent. Dat is een misverstand. Een slappe leider mist visie of laat zich al snel overtuigen door anderen. Over het algemeen heeft dit te maken met de behoefte om aardig gevonden te worden. Een organisatie die succesvol wil zijn, kiest leiders die het aandurven om niet altijd geliefd te zijn. Je kunt nu eenmaal niet iedereen altijd op hun wenken bedienen en hebt het bedrijfsbelang te stellen boven individuele belangen.
Ook km ik leiders tegen die onwrikbaar zijn. Ze hebben een besluit genomen, een koers ingezet en zullen daar koste wat kost aan vasthouden. Andersdenkenden krijgen de wind van voren, worden niet serieus genomen of als dwarsliggers beschouwd. En hoe sterk dit ook lijkt, in feite is het ook een teken van zwakte. Er schuilt de angst in om toe te moeten geven en niet zo geniaal en dapper te worden gevonden. Als dat de drijfveer van de leider is, dan stelt hij of zij zichzelf boven het belang van de organisatie die hij of zij leidt. Helaas suggereren sommige wereldleiders, zowel in de politiek als in het bedrijfsleven, dat zo’n manier van doen succesvol is.
Soepel in plaats van slap.
Zonder je oren te laten hangen naar wat anderen van je verwachten, is het wel goed daar naar te luisteren en het serieus te nemen. Ten eerste zijn mensen die zich serieus genomen voelen, meer betrokken bij de zaak. Zelfs wanneer je hun feedback, advies of idee niet klakkeloos overneemt, kan alleen al het open staan voor het gesprek, het gevoel geven dat iemands bijdrage telt en gewaardeerd wordt. Ten tweede is het goed om te beseffen dat andere inzichten kunnen helpen om betere keuzes te maken. Hoe mooi is het als een ervaren collega deelt welke risico’s hij ziet in een plan dat je zojuist gepresenteerd hebt. Als je dan “sterk” wilt lijken door die risico’s te bagatelliseren, voelt je collega zich niet gehoord en zal een volgende keer zijn mond houden. En bovendien maak je geen gebruik van zijn of haar expertise.
Hoe word je een soepele leider?
Goed, dus naast sterk ook soepel leiden, hoe geef je dat vorm? Om te beginnen wat ik hierboven al beschrijf, luister met open mind naar de ideeën van anderen, inclusief de weerstand die daar soms in zit. De mindset dat je kunt leren van weerstand, zorgt er al voor dat je minder krampachtig aan je eigen koers blijft vasthouden.
Een andere manier is om te klankborden met collega-leidinggevenden. Sommigen organiseren dat vrij formeel in de vorm van een intervisiegroep die periodiek bijeenkomt. In diverse beroepsgroepen is dat zelfs verplicht en het is een heel waardevolle vorm om van en met elkaar te leren. Anderen kiezen voor een meer informele vorm. Simpelweg met iemand gaan lunchen, een vrijdagmiddagborrel of, als je daar van houdt, met je collega afspreken op de golfbaan. Als je voor zo’n informele vorm kiest, let dan wel op hoe je met elkaar in gesprek bent. Zijn jullie dan “ouwe jongens krentenbrood” een hoop lol aan het maken en vooral te delen wat voor leuks en moois je nu toch weer voor elkaar hebt gebokst? Of kom je met je vragen, je puzzels, je zorgen om te horen hoe jouw collega je daarbij kan helpen?
Durf jij je meer open te stellen?
Vind je het nog lastig om te laten merken dat je het soms ook niet weet, of herken je bij jezelf dat je soms krampachtig vasthoudt aan jouw manier van doen? Als je daar iets aan wilt doen, kan je overwegen om deel te nemen aan de training Leiderschap met Open Vizier. In deze diepgaande training gaan we aan de slag met jouw patronen en drijfveren, ontdek je dat een pantser enerzijds bescherming biedt maar anderzijds ook enorm zwaar weegt. Door inzicht in jouw manier van doen, jouw beweegredenen daarbij, hoe die ooit ontstaan zijn en of die nog wel functioneel zijn, kan je stappen gaan zetten naar een leiderschap dat zowel sterk als soepel is. Dus lees eens wat de training Leiderschap met Open Vizier voor jou kan betekenen en als je daarover nog vragen hebt, neem dan gerust contact met ons op!
