Oud leiderschap.
Enkele actuele voorvallen van oud leiderschap vind ik bij het voetbal en in het Midden-Oosten. Bij de FIFA zal Sepp Blatter zich herkiesbaar stellen om zo tot over zijn tachtigste de hoogste baas te kunnen blijven van de voetballerij. De vleesgeworden Koning Voetbal krijgt al jaren weerstand van diverse voetbalbonden. Niet in de minste plaats vanwege vermeende corruptie binnen de FIFA, maar zelfs al is daar helemaal niets van waar, je kunt je afvragen waarom Blatter zo nodig door wil gaan in de functie die hij al 20 jaar vervult. Iets soortgelijks vertoonde Berlusconi in Italië, die wist ondanks allerlei schandalen ook van geen wijken. Voor elke organisatie is het gezond als er doorstroming is, ook naar de top. Nergens heb ik kunnen ontdekken waarom het goed zou zijn als de FIFA van deze oerwet afwijkt.
In het Midden-Oosten is het al zolang als ik me kan herinneren een vingerwijzen zonder einde. Vredesonderhandelingen tussen Israël en Palestijnen raken doorgaans verstoord doordat de ene partij iets doet wat de ander niet zint, wat gevolgd wordt door vergeldingsmaatregelen enzovoort. Een vicieuze cirkel waar men steeds maar lastig uitkomt. Terwijl iedereen snapt dat er pas vrede zal komen op het moment dat beide partijen elkaars bestaan erkennen.
Ook in menig organisatie van de “gevestigde orde” is dit schering en inslag. Misschien in een andere vorm, maar ook daar zien we oude leiders vastgekleefd aan het pluche en zien we de overtuiging nog steeds dat er alleen gewonnen kan worden als we een ander verslaan. Of dat we onze eigen positie kunnen behouden zolang we de anderen negeren.
Vasthouden aan het oude.
De reden waarom mensen zo graag vasthouden aan het oude is heel simpel: dat is vertrouwd. Het oude gedrag, het oude leiderschap leidt tot een voorspelbaar resultaat. En ook al kunnen we het resultaat voorspellen en weten we dat we daar niets mee bereiken, we doen het gewoon nog een keer dunnetjes over. Sterker nog, als we merken dat we niet het gewenste resultaat behalen, dan zijn we vaak geneigd datzelfde nog nadrukkelijker te doen, in de hoop dat het dan wel werkt. Het idee is simpel: “blijkbaar deed ik onvoldoende mijn best dus nieuwe ronde nieuwe kansen”. Nou ja, meer van het zelfde, je snapt hoe dat werkt.
Ruimte bieden aan het nieuwe.
Er komt pas ruimte voor het nieuwe als je bereid bent verder te kijken dan de vertrouwde aanpak. Zoals we wel eens zeggen, op de gebaande paden zul je geen nieuwe ontdekkingen doen. Bovendien is de omgeving continue in ontwikkeling, dus zelfs als je aanpak vroeger succesvol was, die tijd is voorbij! Je kunt er dan als leider voor kiezen om een stap opzij te doen, zodat een nieuwe leider met frisse ideeën voor de gewenste ontwikkeling kan zorgen. Dat is soms lastig te aanvaarden, want in feite moet je dan beseffen dat je de organisatie het beste dient door deze niet langer te dienen en op te stappen.
Je kunt ook nog eens herinneren aan het waarom van de dingen die je doet. Wat wil je ermee bereiken, wat is je doel ook al weer? En vooral ook: wil ik het voor mezelf of om de organisatie te helpen? Om vervolgens te kijken of je een andere aanpak kunt ontwikkelen die wél tot resultaat leidt.
Als je doet wat je altijd gedaan hebt, krijg je wat je altijd al kreeg. En als dat niet werkt, doe dan iets anders. Zo simpel kun je het stellen. Heb lef, neem risico, laat je verrassen door onverwacht resultaat!
