Deze week verzorgde ik voor 12 mensen de training Effectief Communiceren, toen er een heel mooie vraag van een deelnemer kwam. Hij leek zowaar een beetje boos toen hij vroeg: “met alles wat we hier leren lijkt het of ik steeds naar mezelf moet kijken, maar soms ligt het toch ook gewoon aan de ander? Dus waarom moet ik me dan aanpassen?”.
Hoe goed ik me zijn opmerking en zelfs wat opstandige toon kon voorstellen, ik heb het zelf ook vaak gedacht, toch weet ik dat het wel zo werkt.
Stel je voor, je staat op het station en je wilt een blikje frisdrank uit een automaat kopen. De automaat accepteert alleen muntjes van 50 cent en 1 of 2 euro. En in jouw portemonnee zitten alleen muntjes van 20 cent. Je gooit ze in de automaat onder het motto “dit is toch ook echt geld dus dat moet de automaat ook accepteren” en de automaat geeft ze net zo snel terug in het bakje van niet geaccepteerde muntjes. Dan kun je blijven proberen, misschien zelfs wat fanatieker of door op de automaat te slaan, of hij toch die 20 cent muntjes wil aannemen, maar we weten allemaal dat het uiteindelijk vergeefse moeite is en zelfs extra frustratie oproept.
Zo werkt het ook met die lastige collega. Als ik zijn medewerking wil en hij staat niet open voor mijn idee, dan kan ik nog harder proberen hem te overtuigen, maar de kans dat ik daarin slaag (tenzij hij zich geïntimideerd voelt en zwicht onder de druk) is klein. Het idee ‘als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg’ komt hier om de hoek kijken. Ik kan dan beter een nieuwe aanpak bedenken, waarbij ik rekening houd met de zaken waar mijn collega voor open staat. En de belangen die hij heeft. Want je snapt dat, als ik iets van hem vraag waar hij geen belang bij heeft of zelfs zijn belang geschaad wordt, het logisch is dat zijn hakken in het zand staan.
Verplaatsen in de ander en dan bepalen hoe je hem of haar kunt bereiken, daar begint het mee. Als je van een ander verwacht dat hij of zij zich anders opstelt, dan zul je daarin zelf het goede voorbeeld moeten geven in plaats van te volharden in een oude, niet functionele aanpak. Immers, hoe kun je van een ander flexibiliteit verwachten als je zelf niet flexibel bent?