10 tips over assertiviteit

assertief communiceren

Ben je op zoek naar tips hoe je assertiever kunt overkomen, lees dan snel verder. In dit artikel geven we je 10 tips die je meteen kunt inzetten om assertief op te treden. 

Wil je vaker serieus genomen worden? Wil je meer ontspannen voelen als je met mensen in gesprek bent? Wil je wellicht minder schuldig of verantwoordelijk voelen en je grenzen bewaken? Dan kunnen deze 10 tips over assertiviteit al een eerste stap in de goede richting geven.

Sommige tips zijn heel eenvoudig uit te proberen, andere tips vragen een beetje meer lef. Tot slot geven we je nog wat informatie over trainingen die je kunt volgen om assertiever te worden. Maar nu eerst de 10 tips over assertiviteit!

Tip 1: Geef duidelijk jouw mening

Als je assertief jouw mening geeft, zal er vaker rekening mee gehouden worden. Veel mensen in onze assertiviteitstrainingen klagen erover dat ze zich niet serieus genomen voelen. Vaak komt dat ook omdat ze niet duidelijk zijn. Als je de gelegenheid hebt, is het goed om je boodschap voor te bereiden en te bedenken wat je wilt zeggen. Misschien dat je eerst bij iemand uitprobeert of je boodschap zo duidelijk overkomt.

Tip 2: Let op je stem

Het gaat niet alleen om WAT je wilt zeggen, het gaat ook om HOE je het zegt. Spreek helder en krachtig. Je hoeft niet te schreeuwen want dat kan juist worden opgevat als onzeker. Maar ga zeker ook niet fluisteren of binnensmonds praten. Het kan daarbij helpen om op je ademhaling te letten. Met de zogenaamde buikademhaling heb je meer power in je stem en belast je jouw stembanden ook minder.

Tip 3: Let op je houding

Een van de belangrijkste tips over assertiviteit, gaat over je houding. Hoe sta je of hoe zit je en hoe komt dat over? Wanneer je wat ineengedoken staat, met hangende schouders en misschien ook je hoofd een beetje omlaag, kom je niet assertief over. En het voelt ook niet assertief. Probeer het verschil maar eens uit door eerst wat ineengedoken te staan en te voelen hoe zelfverzekerd je je dan voelt. En daarna mooi rechtop staan, met je ogen vooruit, je kin een beetje omhoog, een glimlach en je schouders ontspannen naar achteren. Voel je het verschil?

Tip 4: Maak oogcontact

Wanneer je de ander durft aan te kijken, straal je uit dat je niet bang bent voor de ander. Je hoeft niet continue de ander aan te staren, natuurlijk kijk je soms ook weg. Maar als je alsmaar naar de grond staart of wegkijkt, komt dat niet sterk over. Nog een voordeel van oogcontact is dat je meteen de reactie van de ander kunt zien. 

Tip 5: Zeg nee of geef je grenzen aan

Deelnemers in onze assertiviteitstrainingen hebben vaak moeite met afgrenzen en nee zeggen. Natuurlijk is dit helemaal niet moeilijk, want iedereen kan het woordje “nee” uitspreken en eventueel van toelichting voorzien. Maar vaak is men bang om daarmee lastig te worden gevonden, egoïstisch over te komen of de ander tekort te doen. Als jou iets gevraagd wordt dat voor jou niet goed voelt, luister dan naar dat gevoel en geef aan dat je dat niet wilt. Op een nette manier, die ook voor de ander helder en niet vijandig overkomt.

Tip 6: Geef feedback op een assertieve manier

Je maakt vast wel dingen mee waar je niet blij  mee bent. Een collega die jouw werk hindert, een buurman die steeds het gras maait als jij op zaterdag wilt uitslapen, noem maar op. Veel mensen gaan dan klagen bij andere collega’s of de andere buurman. In de hoop dat die het met je eens is en je wat begrip krijgt. Maar veel meer levert het niet op. Op een assertieve manier feedback geven, levert vaak veel meer op. Als je netjes aangeeft waar je last van hebt en dat ook aan de juiste persoon uitspreekt, kan die er rekening mee houden en zijn of haar gedrag aanpassen. Het is geen garantie, niet iedereen staat open voor feedback, maar als je het niet doet, weet je zeker dat er niets verandert.

Tip 7: Ontvang feedback op een assertieve manier

Iedereen maakt fouten en zelfs als je geen fouten maakt kan jouw gedrag door anderen als niet prettig worden ervaren.  Het is niet assertief om daarvoor je oren dicht te houden. Het is ook niet assertief om zonder morren akkoord te gaan met de feedback. De assertieve manier om met feedback om te gaan, is door er naar te luisteren, het te willen begrijpen en zelf te beslissen wat je er mee wilt doen. Je hoeft niet alle feedback op te volgen (zie ook tip 5 over grenzen aangeven en nee zeggen) maar het kan heel leerzaam zijn om te weten hoe jouw gedrag overkomt op anderen. Daarom is feedback een cadeautje, je kunt er je voordeel mee doen. Als je dat wilt, dat is aan jou.

Tip 8: Durf het niet te weten of van mening te veranderen

Soms heb je spijt dat je iets hebt toegezegd of kom je erachter dat je toch liever een andere keuze had gemaakt. Je hebt bijvoorbeeld “ja” gezegd tegen die vriendin die hulp zocht bij een verhuizing of je bent na een lange dag werken te moe om nog met je zus naar een terrasje te gaan. Je mag altijd terugkomen op eerdere keuzes of meningen. Het is heel assertief om dingen te doen die bij je passen in plaats van te doen wat anderen van je verwachten.

Tip 9: Stel vragen

Het is heel logisch als je niet meteen snapt wat iemand bedoelt. Of dat je meer informatie nodig hebt om de ander beter te begrijpen en jouw reactie op te baseren. Zeker als je het niet eens bent met elkaar, is het risico dat je meteen met tegenargumenten komt. In plaats daarvan is het assertiever om vragen te stellen hoe iemand tot een mening of beslissing is gekomen, of wat hij of zij van je vraagt of wilt overtuigen. Het is een misverstand dat vragen stellen de indruk wekt dat je dom bent. Er zijn geen domme vragen, als jij vragen hebt, is het voor jou blijkbaar nog niet duidelijk. 

Tip 10: Vraag om hulp

Hulp vragen wordt voor veel mensen gezien als een teken van zwakte. En omdat ze niet zwak willen overkomen, gaan ze zwoegen om de klus zelf voor elkaar te krijgen of het probleem zelf op te lossen. Maar het is heel logisch dat het je soms gewoon niet lukt. Hoe mooi is het dan dat je mensen om hulp of advies kunt vragen. Een ander misverstand is dat je die mensen daar dan mee lastigvalt. Mensen vinden het juist heel fijn als ze iemand anders kunnen helpen omdat het over het algemeen gaat om dingen die ze goed kunnen of weten en dus ook plezier in hebben. Het is veel assertiever om hulp te vragen dan om achteraf te klagen dat je er weer helemaal alleen voor stond.

Assertiviteit kun je leren!

Er is nog veel meer te zeggen over assertiviteit. Een artikeltje als dit kan je al wat helpen, maar misschien heb je behoefte aan meer uitleg, wil je met assertief gedrag oefenen. Of als je dat als snapt, wil je juist jouw zelfvertrouwen vergroten zodat je meer lef hebt om assertief op te treden?

Dan is het goed om te weten dat Anker & Kompas twee trainingen aanbiedt die jou helpen om assertiever te worden. Op de pagina over onze asserttiviteitstrainingen leggen we je het verschilt uit tussen de training Effectief Communiceren en Persoonlijke Kracht via NLP. En als je dat wilt, kun je een kort testje doen om te bepalen welke training het beste bij jou past.